Op 13 september 2020 vond er een verkeersongeval plaats in Rotterdam waarbij een fietser en een auto betrokken waren. De fietser reed rechtdoor terwijl de automobilist linksaf sloeg, waarna de fietser tegen de rechterachterkant van de auto aanreed en letsel opliep. Er ontstond discussie over wie er door rood reed en dus schuldig was aan het ongeval. Onlangs heeft de rechtbank hier een uitspraak over gedaan.

Wat was er precies gebeurd?
De aanrijding vond plaats op de kruising van de Kralingse Zoom en de Jacques Dutilhweg in Rotterdam. De fietser (verzoeker) beweert groen licht te hebben gehad, terwijl de automobilist (persoon A) en een getuige (persoon B) zeggen dat de fietser door rood reed. De getuige verklaarde ook dat de automobilist agressief en snel wegreed.

De fietser stelde de verzekeraar van de automobilist (Allianz) volledig aansprakelijk voor de geleden schade. Allianz vond echter dat de fietser voor 50% medeschuld had en dat de schadevergoeding dienovereenkomstig verminderd moest worden.

Wettelijk kader: artikel 185 Wegenverkeerswet
Bij ongevallen tussen gemotoriseerd verkeer en fietsers of voetgangers geldt artikel 185 Wegenverkeerswet. Dit artikel bepaalt dat de eigenaar van het motorvoertuig in beginsel aansprakelijk is voor de schade, tenzij er sprake is van overmacht.

Daarnaast geldt de zogenaamde 50%-regel. Deze houdt in dat als een fietser of voetganger een fout maakt, zonder dat er sprake is van opzet of roekeloosheid, de automobilist toch tenminste 50% van de schade moet vergoeden. Dit komt door het extra gevaar dat een auto met zich meebrengt voor kwetsbare verkeersdeelnemers. Voor de andere 50% is dan de mate van ieders fout bepalend.

Oordeel van de rechtbank: 50% eigen schuld voor de fietser
De rechtbank oordeelde dat de fietser inderdaad door rood is gereden, hoewel hij zelf dacht groen licht te hebben gehad. Dit baseerde de rechtbank op:
- De verklaring van de getuige dat zowel hijzelf als de automobilist bij groen licht optrokken. Het is zeer onwaarschijnlijk dat zij beiden tegelijk door rood reden.
- Het feit dat de verkeerslichten voor de automobilist en fietser nooit gelijktijdig op groen kunnen staan, gezien de verlichte pijl voor de automobilist.
-Het ontbreken van bewijs dat de verkeerslichten niet goed functioneerden.

Het door rood fietsen is een ernstige fout die mede de schade heeft veroorzaakt. Er is dus sprake van 'eigen schuld' van de fietser.

Wat betreft de automobilist, kon niet worden vastgesteld dat hij een fout maakte door agressief te rijden of te hard op te trekken. Ook kon hem niet worden verweten onvoldoende rekening te hebben gehouden met een door rood rijdende fietser, aangezien:
- De fietser tegen de achterzijde van de auto reed, niet de voorzijde.
- De fietser zelf extra gas gaf voor het kruispunt.
- Het verkeerslicht voor de automobilist een verlichte pijl had, dus hij geen kruisend verkeer hoefde te verwachten.

Conclusie: 50% schadevergoeding voor fietser
Op basis van de 50%-regel oordeelde de rechtbank dat verzekeraar Allianz 50% van de schade van de fietser moet vergoeden. De fout van de fietser (door rood rijden) heeft namelijk in overwegende mate (meer dan 50%) bijgedragen aan het ongeval en de schade.

De rechtbank zag geen reden om op billijkheidsgronden een hoger percentage toe te kennen. De aard en ernst van het letsel gaven daar onvoldoende aanleiding voor.

Ook de proceskosten (kosten rechtsbijstand en griffierecht) worden voor 50% vergoed door Allianz. De rechtbank vond het redelijk dat de fietser rechtshulp had ingeroepen en achtte het gehanteerde uurtarief op zichzelf niet onredelijk. Wel bracht de rechtbank het aantal uren omlaag van 17 naar 12, gezien de beperkte complexiteit van de zaak en de ervaring van de advocaat. De totale proceskosten werden begroot op € 4.676 waarvan dus 50% (€ 2.338) voor rekening van Allianz komt.

Slotsom
Deze uitspraak maakt duidelijk dat ook fietsers een eigen verantwoordelijkheid hebben in het verkeer. Ernstige fouten zoals door rood rijden kunnen leiden tot een forse 'eigen schuld', waardoor de schadevergoeding wordt gehalveerd.

Tegelijkertijd blijft overeind dat automobilisten extra voorzichtig moeten zijn ten opzichte van kwetsbare verkeersdeelnemers. Zelfs bij fouten van fietsers of voetgangers draaien automobilisten in beginsel op voor minstens de helft van de schade. Alleen bij opzet of roekeloosheid aan de kant van de fietser of voetganger kan dit anders liggen.

Het is dus voor alle verkeersdeelnemers van belang om de verkeersregels goed na te leven. Zeker voor fietsers is oplettendheid geboden. Een ongeluk zit in een klein hoekje en de (financiële) gevolgen kunnen groot zijn, ook als een ander de hoofdschuldige is.

Vindplaats uitspraak: https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBROT:2024:8155