De Hoge Raad doet 2 uitspraken over medische gegevens

De Hoge Raad heeft op 1-12-2023 twee belangrijke uitspraken gedaan over de vraag hoe om  worden gegaan met de medische gegevens. Betekenis hiervan voor de rechtspraktijk...

Beide zaken gaan over medische gegevens bij schadevergoeding. In de eerste zaak (ECLI:NL:HR:2023:1670) wil een patiënt een medisch advies zien dat door het ziekenhuis of de aansprakelijkheisverzekeraar is aangevraagd. In de tweede zaak (ECLI:NL:HR:2023:1682) gaat het over toestemming van patient. Mag het ziekenhuis of de verzekeraar bij een buitengerechtelijke afhandeling van de aansprakelijkstelling medische gegevens delen met hun jurist? Wat is betekenis van deze uitspraken voor de rechtspraktijk?

_{Hoge Raad, 1 december 2023, ECLI:NL:HR:2023:1670}
Wanneer een patiënt een zorgverlener aansprakelijk stelt voor onzorgvuldig handelen, gebeurt het vaak  dat de zorgverlener of de aansprakelijkheidsverzekeraar een medisch adviseur inschakelt om te beoordelen of de zorginstelling beneden het proffessionele standaard heeft gehandeld (onzorgvuldig gehandeld). De  medisch adviseur schrijft een medisch advies op basis van het medisch dossier. Dit advies vormt mede de basis voor de beoordeling van aansprakelijkheid. De Hoge Raad heeft zich nu uitgesproken over de vraag of een patiënt recht heeft op inzage in een medisch advies dat door de zorginstelling of diens verzekeraar is aangevraagd.

De Hoge Raad heeft bepaald dat het advies van de medisch adviseur geen geneeskundige handeling is. De medisch adviseur heeft de patiënt niet zelf onderzocht. Daarom gelden de regels van het Burgerlijk Wetboek over de geneeskundige behandelingsovereenkomst niet. Ook is er geen aparte wet over medische keuringen en medische begeleiding. Daarom heeft de patiënt geen recht om het medisch advies te zien.

_{Hoge Raad, 1 december 2023, ECLI:NL:HR:2023:1682}
In deze uitspraak geeft de Hoge Raad antwoord op twee vragen:
1. Mogen de medische gegevens zonder toestemming en zelfs ondanks bezwaren van de patiënt worden gedeeld met de jurist van het ziekenhuis of met de aansprakelijkheidsverzekeraar in het kader van de buitengerechtelijke afhandeling van een aansprakelijkstelling.

De Hoge Raad komt tot het oordeel van het de hulpverlener op wie het medisch beroepsgeheim rust, niet vrijstaat om zonder toestemming van patiënt inzage in zijn medisch dossier te geven aan een jurist of aan de aansprakelijkheidsverzekeraar. De Hoge Raad overweegt dat een medische machtiging van een patiënt nodig is, waarbij de patiënt toestemming geeft voor het delen van zijn medische gegevens. In een dergelijke medische machtiging wordt door de patiënt toestemming gegeven voor het delen van - - relevante medische gegevens met
- in die machtiging genoemde functionarissen (bijvoorbeeld een ziekenhuisjurist en/of de schadebehandelaar of jurist van de verzekeraar)
- ten behoeve van de buitengerechtelijke afhandeling
-  van een in de machtiging genoemd voorval, terwijl
-  die machtiging vergezeld gaat van een toelichting waarin wordt uiteengezet waarom een medische machtiging wordt verlangd. 

2. Moet een zorgaanbieder ook een inhoudelijk standpunt innemen over de claim als de patiënt geen toestemming geeft voor het delen van medische gegevens met de jurist van het ziekenhuis en/of de aansprakelijkheidsverzekeraar. 

De Hoge Raad oordeelt dat wanneer patiënt geen toestemming verleent voor het delen van de medische gegevens, niet van de hulpverlener kan worden verlangd dat hij een inhoudelijk standpunt inneemt zonder dat hij in de gelegenheid is geweest dit standpunt met de jurist te bespreken en te bepalen. Dus: geen toestemming, geen oordeel over de aansprakelijkheid.